De eerste Nederlandse solotentoonstelling van Małgorzata Mirga-Tas is een primeur van formaat. Naast haar spectaculaire wandtapijtenreeks Re-enchanting the World zijn ook niet eerder vertoonde en speciaal voor deze tentoonstelling gemaakte werken te zien.
Małgorzata Mirga-Tas, Out of Egypt, 2024, textiel en acryl op canvas. Foto: Bartek Solik. Courtesy de kunstenaar en Foksal Gallery Foundation, Warschau, Frith Street Gallery, Londen en Karma International, Zürich. Collectie FENIX.
Het werk van Małgorzata Mirga-Tas (Polen, Zakopane, 1978) is een visuele sensatie die uitnodigt tot diepere reflectie. De kleuren zinderen en de scènes zijn zo levendig dat ze lijken te bewegen.
Mirga-Tas bestrijdt het dominante negatieve en stereotiepe beeld van haar Roma-volk, dat eeuwenlang bijna uitsluitend door niet-Roma is gecreëerd.
Małgorzata Mirga-Tas, Basiawiben predale baba - Music for grandmothers, 2024, textiel en acryl op canvas op houten drager, 160 x 200 cm. Foto: Bartek Solik. Courtesy de kunstenaar, Foksal Gallery Foundation, Warschau, Frith Street Gallery, Londen en Karma International, Zürich.
Małgorzata Mirga-Tas grijpt terug op oude iconografie die ze in een nieuw jasje steekt om moderne verhalen te vertellen.
Zaaloverzicht Re-enchanting the World, Bonnefanten 2024. Foto: Peter Cox
Małgorzata Mirga-Tas, Re-enchanting the World: March, 2022, textiel, acryl, mixed media op houten drager, 462 x 387 cm. Collectie Bonnefanten, verworven met steun van de VriendenLoterij. Foto: Jacopo Salvi.
In het magnum opus Re-enchanting the World komen alle belangrijke thema’s en beeldtalen uit het werk van Mirga-Tas samen. Deze grootse werken maakte ze voor het Poolse paviljoen op de Biënnale van Venetië in 2022. Bonnefanten brengt de wandtapijten weer samen.
Familie, solidariteit en saamhorigheid tussen vrouwen in de Roma-gemeenschap zijn sleutelbegrippen die een rode draad vormen in het werk van Mirga-Tas. Bijzondere vrouwen zet ze in Herstories blijvend in de schijnwerpers.
Małgorzata Mirga-Tas, Portrait of Lalla Weiss, 2024, textiel en acryl op canvas op houten drager, 255 x 200 cm. Foto: Bartek Solik. Courtesy de kunstenaar en Foksal Gallery Foundation, Warschau, Frith Street Gallery, Londen en Karma International, Zürich.
De Roma-gemeenschap is een niet-territoriale natie en de grootste en waarschijnlijk meest gediscrimineerde etnische minderheid in Europa.
Zaaloverzicht opening Re-enchanting the World, Bonnefanten 2024. Foto Saverio Sammartino
Over de kunstenaar
Małgorzata Mirga-Tas (Zakopane, 1978) is een Poolse kunstenaar en activist die behoort tot het Roma volk. Een van oorsprong nomadisch volk dat verspreid is over een groot deel van de wereld. Mirga-Tas werkt in verschillende media, maar is vooral beroemd geworden om haar grootschalige textiele werken waarin ze de Roma identiteit vanuit een feministisch perspectief viert en ontdoet van vooroordelen. Haar carrière heeft de afgelopen jaren een grote vlucht genomen, met als hoogtepunt haar invulling van het Pools paviljoen op de Biënnale van Venetië in 2022.
Re-enchanting the World
De monumentale, twaalfdelige serie panelen getiteld Re-enchanting the World werd oorspronkelijk gemaakt voor het Poolse paviljoen van de Biënnale van Venetië in 2022. Het Bonnefanten kocht twee delen uit deze serie aan. Rondom deze serie werken wordt ander kenmerkend werk van Mirga-Tas getoond, alsmede nieuw en zelfs nog nooit eerder vertoond werk.
Het project Re-enchanting the World (2022) is een poging om de Europese kunstgeschiedenis en beeldtaal uit te breiden met voorstellingen uit de Roma-cultuur. Mirga-Tas creëerde voor het Poolse paviljoen een magische wereld die gelinkt is aan mythes, astronomie en aloude gebruiken. Het project omvat twaalf werken, die ieder een maand van het jaar uitbeelden. Deze dierenriemen komen ook vaak in de (meestal classicistische) West-Europese kunst voor. Dan zien we goden uit het oude Griekenland en Rome, of Christelijke motieven. Verhalen en beeldmotieven die welbekend zijn naar West-Europese maatstaven en die bijna als een taal gebruikt kunnen worden. Maar deze dierenriemen zijn zeer specifiek voor een bepaalde kunsthistorie binnen Europa, en sluit vele andere culturen uit.
Centrale thema: Roma zijn
Het centrale thema in het werk van Mirga-Tas is de ervaring van het Roma zijn, waarbij ze altijd uitgaat van een vrouwelijk perspectief. Met haar kunst probeert ze de transnationale identiteit van het Roma volk te vangen, maar is ze ook bezig het folkloristische imago dat Romagemeenschappen en hun cultuur hebben af te breken. Tegelijkertijd laat ze zien hoe groot de invloed van het kolonialisme en kolonisatie op haar volk is geweest. We hoeven niet over verre grenzen te kijken om culturen te vinden die Europeanen als ‘niet westers’ beschouwen. Morena Bamberger (Roermond, 1994) maakte speciaal voor het museum een nieuw werk over haar Sinti familie in dialoog met kunstenaar Małgorzata Mirga-Tas.
De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt dankzij Ammodo.
Ammodo ondersteunt ook de solopresentatie van de Libanese kunstenaar Mounira Al Solh (Beiroet, 1978), in 2025 in het Bonnefanten te zien.
Header: Małgorzata Mirga-Tas, Out of Egypt, 2024, textiel en acryl op canvas, 300 x 225 cm. Foto: Bartek Solik. Courtesy de kunstenaar, Foksal Gallery Foundation, Warschau, Frith Street Gallery, Londen en Karma International, Zürich.